اینکوترمز چیست؟ درک بهتر اصطلاحات مهم اینکوترمز

یکی از دغدغه های اصلی فعالان تجاری آشنایی کامل با مفهوم اینکوترمز می باشد. در پاسخ به سوال اینکوترمز چیست؟ باید اشاره کرد، که اینکوترمز مجموعه ای از قوانین و اصطلاحات برای تعیین وظایف مختلف اعم از: مسئولیت ها، هزینه های حمل و نقل، شرایط حمل و نقل، بیمه و تسلیم بار می باشد.

این قوانین توسط اتاق تجارت بین المللی یا همان ICDD تهیه شده است. در قراردادهای خرید و فروش بین‌المللی برای رعایت چارچوب استاندارد در معامله از اینکوترمز کمک گرفته می‌شود. به نوعی هدف از وضع قوانین و اصطلاحات تعیین مسئولیت‌های مربوط به فروشنده و خریدار می‌باشد. قوانین اینکوترمز 2023 در اغلب معاهده‌های تجاری اجرا می‌شوند.

اینکوترمز چیست ؟

اینکوترمز به شکل کاملا گسترده ای در معاهدات و قراردادهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اصطلاحات توسط نمایندگان تجاری، دادگاه‌‌ها و همچنین وکلای بین‌المللی ایجاد می‌‌شوند. در اصل هدف از اجرای اینکوترمز تعیین وظایف و مسئولیت های مربوط به خریدار و فروشنده می باشد.

در اصطلاح عامیانه این مفهوم به معنای تعیین مسئولیت‌های اولیه و ثانویه در خصوص تحویل بار می‌باشد. تحت چنین شرایطی ریسک معامله کاهش پیدا می‌کند. اصطلاحات اینکوترمز بیش از ۱۰۰ عبارت می‌باشد، که هر یک مسئولیت های خاصی را عنوان می کنند. به نوعی این زبان مشترک در معامله های بین المللی چارچوب خاصی از نظم را به وجود می‌آورد.

تحت چنین شرایطی خریدار و فروشنده درک بهتری از شرایط معامله خواهند داشت. هر چهار سال یک بار اصطلاحات جدیدی از اینکوترمز منتشر می شود.  مسئولیت ها در فریت بار به نروژ با توجه به قرارداد بین طرفین و اینکوترمز توافق یافته کاملا متفاوت است.

انواع اینکوترمز 2023:

اینکوترمز انواع مختلفی دارد، که هر یک به دسته بندی مشخصی تقسیم می‌شوند. همچنین مسئولیت‌های تعریف شده در هر بخش متفاوت می‌باشد.

گروه E

(Ex Works ) در این گروه فروشنده کالا در محل کارخانه یا انبار تحویل می دهد‌. به نوعی مسئولیتی در حمل و نقل کالا ندارد.

گروه D

(Delivered Duty Paid – DDP ) و( Delivered At Place – DAP )و (Delivered at Place Unloaded – DPU)

در این گروه فروشنده مسئولیت بیشتری در قبال تحویل کالا دارد. در این روش کالا یا محموله جهت حمل به آدرس مشتری تحویل متصدی داده می شود.

گروه F

(Free Carrier ) در این روش کالا در محل خاصی نظیر بندر یا فرودگاه بدون پرداخت هزینه تحویل داده می شود. در این گروه ترم fca چیست و مخفف این ترم از free Carrier آمده است.

گروه C

(Carriage Paid To ) و (Carriage and Isurance Paid to )

در این روش کالا در محل مبدل تحویل داده می شود و هزینه‌های حمل و نقل پرداخت می‌شود. گاهی در حمل بار زمینی از اروپا نیز با توافق طرفین هزینه حمل و نقل داده پرداخته می‌شود.

قوانین و اصطلاحات اینکوترمز برای انواع روش های حمل و نقل

برای روش های مختلف حمل و نقل در اینکوترمز از قوانین و اصطلاحات مختلفی استفاده می شود. این اصطلاحات نقش کلیدی در تعیین وظایف دارند. همچنین مفاهیم در فریت مسافری نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

اصطلاحات هوایی

از اصطلاحات اینکوترمز هوایی می توان به CIP اشاره کرد. در این روش هزینه های مربوط به حمل و نقل و بیمه توسط فروشنده پرداخت می شود. همچنین DAT به معنای تحویل در محل ترمینال خصوصی در فرودگاه  می باشد.

DDP در اینکوترمز هوایی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. که به معنای تحویل کالا و پرداخت تمامی هزینه ها می باشد. بر اساس نوع قرارداد عقد شده در بین طرفین اصطلاحات تعیین می شوند.

در حمل‌ونقل هوایی، اینکوترمز نقش مهمی در تعیین مسئولیت‌ها و هزینه‌های مرتبط با ارسال بار از انگلستان به ایران ایفا می‌کند. اصطلاحات اینکوترمز مشخص می‌کنند که چه کسی مسئول پرداخت هزینه‌های حمل‌ونقل، بیمه، و ترخیص کالا در فرودگاه مبدأ و مقصد است. برای مثال، اگر قصد فریت تجاری و ارسال بار به آمریکا را داشته باشید، می‌توانید از اینکوترم‌های مختلفی مانند CIF یا FOB استفاده کنید که هر کدام مسئولیت‌های متفاوتی را بر عهده فرستنده یا گیرنده می‌گذارند. این قوانین به شما کمک می‌کنند تا با اطمینان بیشتری فرایند ارسال کالا به آمریکا را مدیریت کنید.

اصطلاحات دریایی

از اصطلاحات مربوط به اینکوترمز دریایی می توان به FOB اشاره کرد‌. در این روش از حمل کالا در بندر تعیین شده تحویل داده خواهد شد. اصطلاح کاربردی بعدی CFR می باشد، که به معنای تحویل کالا در بندر و پرداخت هزینه ها است.

به نوعی هزینه های مربوط به حمل به بندر توسط فروشنده پرداخت می شود. CIF به معنای پرداخت هزینه های گمرکی و بیمه جهت حمل دریایی بار و ارسال کالا توسط فروشنده به صورت تمام و کمال می باشد.

اصطلاحات زمینی

از اصطلاحات کاربردی در اینکوترمز زمینی می توان به DDP اشاره کرد. در این روش علاوه بر تحویل بار باید هزینه های گمرکی را نیز پرداخت کرد. از دیگر اصطلاحات مربوط به این حوزه می توان به EXW اشاره کرد، که به معنای فروش از محل تولید است. همچنین اصطلاح FCA به معنای آزاد حامل می باشد. در واقع تدارکات مربوط به حمل و نقل زمینی بار بر اساس صلاح‌دید طرفین تعیین می شود.

جدول اینکوترمز 2020

در جدول اینکوترمز 2020 به چگونگی تقسیم معاهدات اشاره شده است. به نوعی بر اساس این جدول هزینه های نهایی برآورد و پرداخت می شوند. در حالت کلی این جدول از سال 2020 به صورت جدی در معاهدات بین المللی مورد توجه قرار گرفت. قوانین اینکوترمز باید در تمامی معامله ها رعایت شوند. لیست هزینه ها وابسته به معیارهای تعیین شده در قرارداد می باشد. همچنین به موجب تبصره های موجود در معاهده طرفین از حق و حقوق خاصی برخوردار می شوند.

برای درک بهتر این موضوع حتما جدول بالا را بررسی کنید، تا با اینکوترمز در روش های مختلف حمل و نقل و کارگو آشنا شوید. اگر نمیدانید کارگو چیست میتوانید برای دانستن درمورد آن به صفحات دیگر مراجعه کنید.

عدم استفاده از اینکوترمز چه معایبی دارد؟

هر تاجر یا بازرگانی باید هر سال خود را با تغییرات قواعد اینکوترمز به‌روز کند. در واقع، این قواعد ابتدا به نفع خود تاجر تنظیم شده‌اند و به او کمک می‌کنند تا به روشی راحت‌تر، امن‌تر و با کمترین میزان اختلاف نظر با تجار کشورهای دیگر تجارت کند. عدم آگاهی صحیح از این قواعد می‌تواند منجر به اتلاف وقت و انرژی و همچنین زیان‌های مالی قابل توجهی، به‌ویژه در زمینه واردات کالا، شود.

عدم استفاده از قواعد اینکوترمز ممکن است مشکلاتی در مسئله تحویل بار به وجود آورد. در این قوانین، تعهد فروشنده نسبت به زمان و شرایط تحویل کالا مشخص شده است. بنابراین، بازرگانان می‌توانند با مراجعه به این بخش از قوانین، زمان و شرایط دریافت خسارت از فروشنده را بهتر درک کنند.

با این وجود، اینکوترمز محدودیت‌هایی نیز دارد که آگاهی از آن‌ها برای استفاده صحیح از این قواعد بسیار اهمیت دارد. نخستین نکته این است که اینکوترمز تنها بخشی از قرارداد تجارت بین‌المللی محسوب می‌شود. از مهم‌ترین محدودیت‌های این قواعد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عدم اشاره به مبلغ پرداخت‌شده و روش‌های پرداخت مورد استفاده در معاملات
• عدم صرف‌نظر از قوانین رسمی و اجباری
• عدم اشاره به انتقال مالکیت کالا، نقض قراردادها و مسئولیت محصول (به عبارت دیگر، عدم اشاره به نوع مالکیت)
• عدم قابلیت جایگزینی این اصطلاحات به جای قرارداد رسمی بین دو طرف
• مشخص نبودن مسئولیت بیمه کالا در هیچ‌یک از اصطلاحات اینکوترمز به جز گروه C؛ بنابراین، طرفین قرارداد باید به‌صورت جداگانه به این موضوع بپردازند.

این نکات نشان می‌دهد که اصطلاحات اینکوترمز به تنهایی نمی‌توانند جایگزین یک قرارداد رسمی کامل بین طرفین شوند و مسائل مهمی مانند پرداخت، مالکیت و مسئولیت‌ها باید به‌طور جداگانه و دقیق در قرارداد ذکر شوند.

تفاوت‌های اصلی اینکوترمز 2010 و 2020

قواعد اینکوترمز هر چند سال یک‌بار به‌روزرسانی می‌شوند، بنابراین تمامی تجار و بازرگانان باید با جدیدترین نسخه این قواعد آشنا و خود را به‌روز کنند. در این بخش به مهم‌ترین تفاوت‌های بین اینکوترمز 2010 و 2020 می‌پردازیم.

تغییر قوانین بارنامه داخلی در اینکوترمز FCA

حمل و نقل کانتینر در قواعد اینکوترمز 2010 توسط FOB مشخص می‌شود. مشکل زمانی به وجود می‌آمد که فروشنده به محض رسیدن کانتینر به بندر صادراتی دیگر مسئولیتی در این زمینه ندارد در حالی که مسئولیت تمامی خطرات و هزینه‌ها به عهده‌ی خود فروشنده می‌باشد. در قواعد اینکوترمز 2020، گزینه‌ای به منظور دریافت بارنامه توسط فروشنده اضافه شد تا دیگر خطراتی مانند لغو غیرقابل پیش‌بینی حمل و نقل به وجود نیایند.

ذکر دقیق‌تر هزینه‌ها

تفاوت دوم بین قواعد اینکوترمز 2010 و 2010 در بخش هزینه‌هاست. هزینه‌ها در قواعد اینکوترمز 2010 به صورت جداگانه ذکر شده بودند. در قواعد اینکوترمز 2020 نیز همینطور است؛ با این تفاوت که A9 برای فروشنده و B9 برای خریدار در نظر گرفته شده است. فهرستی از هزینه‌های فروشنده و خریدار مشخص شده‌اند.

تغییر بیمه در CIP و CIF

بیمه در CIF ثابت است و همراه با هزینه فروشنده در نظر گرفته می‌شود. در CIP قواعد اینکوترمز 2020، فروشنده موظف به پرداخت بیمه است و کلی خطرات را پوشش می‌دهد.

استفاده از حمل و نقل شخصی در FCA ،DAP ،DPU و DDP

در قواعد اینکوترمز 2020، به شما این امکان داده شده است که قرارداد حمل و نقل را بدون دخالت شخص ثالث منعقد کند و از وسیله شخصی خود استفاده نماید.

در نظر گرفتن الزامات ایمنی

با توجه به اهمیت الزامات ایمنی در حمل و نقل و ترابری، توجه‌ی بیشتری این این موضوع در قواعد اینکوترمز 2020 شده است. به عبارت دیگر، در اینکوترمز 2020 به طور مستقیم به تعهدات و هزنیه‌های مربوط به ایمنی اشاره شده است.

تغییر DAT به DPU

منظور از DAT، تحویل در ترمینال است در حالی که DPU به تحویل در مقصد نهایی تخلیه بار اشاره دارد. به‌روزرسانی صورت گرفته باعث شده است که DAT به DPU تغییر یابد. به عبارت دیگر، تحویل کالا از این به بعد در هر مکانی از جمله ترمینال قابل انجام است.

نکات توضیحی برای کاربران

در اینکوترمز 2020، یکی سری نکات توضیحی برای کاربران در نظر گرفته شده است که مسیر قانونی درست و شرایط بهتر برای گرفتن تصمیمات معاملاتی را مشخص می‌کند.

نحوه‌ی بکار بردن قوانین و قواعد اینکوترمز موجود

در استفاده از این قوانین و مقررات باید به سه نکته‌ی بسیار مهم توجه شود:

حتماً باید در مورد قوانین اینکوترمز موجود به طور کامل اطلاع پیدا کنید. این قوانین در تمامی قراردادهای صادرات و واردات یکسان هستند و رعایت آن‌ها بسیار ضروری در نظر گرفته می‌شود.
پیش از هر چیزی باید قاعده‌ی اینکوترمز (به طور مثال، استفاده از قاعده‌ی CIF) به طور واضح و روشن توسط هر دو طرف قرارداد مشخص شود.
یکی از مهم‌ترین نکات، مشخص کردن نام بندر یا مکانی است که کالا در آنجا تحویل داده می‌شود. در ذکر این موضوع باید هم خریدار و هم فروشنده‌ی کالا به شدت دقت داشته باشند.